Pompy ciepła – tanie i ekologiczne ogrzewanie obiektów sakralnych.
Zapewnienie odpowiedniego komfortu cieplnego w obiektach sakralnych z pewnością nie należy do łatwych zagadnień. Wiąże się to bowiem z ogrzaniem często bardzo wysokiego, nieocieplonego budynku. Ze względu na dużą kubaturę budowli koszty ogrzewania bywają stosunkowo wysokie. Podjęcie decyzji o najlepszym źródle ciepła dla zadanych warunków jest sporym wyzwaniem. Należy wziąć bowiem pod uwagę wiele czynników takich jak np. komfort obsługi (przy ograniczonych zasobach ludzkich do obsługi kotłowni), niskie koszty eksploatacji oraz bezawaryjność. Ponadto polskie kościoły bardzo często są obiektami o znaczeniu historycznym, gdzie zaleceniem konserwatora zabytków jest ogrzewanie budynku, zapewniające równomierną i możliwie stabilną temperaturę. Wszystkie oczekiwane wymagania spełnia pompa ciepła z wodnym (niskotemperaturowym) ogrzewaniem podłogowym.
Jednym z przykładów zastosowania ogrzewania wykorzystującego pompę ciepła jest poddany termomodernizacji Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kraśniku. Obiekt wybudowany został w XV wieku, obecnie został wpisany do rejestru zabytków województwa lubelskiego. W 2009 roku poddany został częściowej termomodernizacji, w wyniku której zmieniona została instalacja ogrzewania, oparta na kotłach zasilanych gazem i nagrzewnicach powietrza, które miały destrukcyjny wpływ na zabytkowe wnętrza kościoła i znacznie obciążały budżet parafialny. Instalacja z pompami ciepła zasila niskotemperaturowe ogrzewanie podłogowe, na realizację którego Konserwator zabytków wyraził zgodę. Dolne źródło dla instalacji stanowi 15 odwiertów, każdy głęboki na 100 metrów. Za pomocą pomp ciepła ciepło dostarczane jest z gruntu do kościoła, a następnie przez instalację ogrzewania podłogowego przekazywane jest do pomieszczeń. Odległość między budynkiem klasztornym a kościołem to ok. 30 metrów. Sieć przesyłowa to w sumie 160 metrów rur preizolowanych. Doprowadzają one ciepło do 5 rozdzielaczy umiejscowionych w filarach podpierających sklepienie. Kotłownia w pierwszym etapie została wyposażona w dwie pompy ciepła typu solanka-woda o mocy 12 kW każda. Ogrzewają one kościół i dostarczają ciepłą wodę użytkową latem. W drugim etapie kotłownia została rozbudowana i kolejne pompy ciepła dostarczają ciepło i ciepłą wodę użytkową na potrzeby parafii. Przed modernizacją w sezonie zimowym, kiedy kościół był ogrzewany zużywano ok. 16 000 m3 gazu ziemnego, obecnie za ten sam sezon grzewczy licznik energii przy pompie ciepła wskazuje ok. 16 000 kWh/rok. W przeliczeniu na koszty roczne to prawie 40 000 zł za ogrzewanie gazowe, natomiast w przypadku instalacji pomp ciepła koszt energii wynosi ok. 8 000zł, co generuje oszczędności na poziomie około 32 000 zł.
Fig. Ogrzewanie podłogowe w Kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kraśniku, [źródło: Danfoss Poland sp. z o.o.]
Fig. Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kraśniku, [źródło: www.sanktuarium.krasnik.pl]
Kolejnym przykładem wykorzystania pomp ciepła na potrzeby ogrzewania jest Kościół pw. Jana Chrzciciela w Jaworkach. Wybudowany został w 1798 roku. W wyniku termomodernizacji, od 2011 roku obiekt o powierzchni użytkowej 470 m2, ogrzewany jest za pomocą gruntowej pompy ciepła o mocy grzewczej 60 kW. Współpracuje ona ze zbiornikiem buforowym o pojemności 500 litrów. Instalacja ta zasila niskotemperaturowy, podłogowy system grzewczy. Dolne źródło ciepła dla instalacji stanowi osiem pionowych gruntowych wymienników ciepła o długości 150 mb. W tym przypadku ogrzewanie wykorzystujące pompę ciepła było idealnym rozwiązaniem również ze względu na obecny na terenie kościoła zabytkowy ikonostas, gdyż temperatura powietrza w kościele musi zostać utrzymywana na poziomie 12 oC, natomiast wilgotność powinna zostać zachowana na poziomie ok. 65%. Roczne koszty eksploatacji pompy ciepła na potrzeby centralnego ogrzewania wynoszą średnio 6500 - 7000 zł.
Fig. Kościół pw. Jana Chrzciciela w Jaworkach, [źródło : „NIBE – BIAWAR” sp. z o.o.]
Fig. Pompy ciepła w budynku kościoła w Jaworkach, [źródło: „NIBE – BIAWAR” sp. z o.o.]
Innym ciekawym przykładem zastosowania pomp ciepła jest Katedra Oliwska w Gdańsku. Powstała w 1186 roku i była systematycznie rozbudowywana. W katedrze odbywają się coroczne Festiwale Muzyki Organowej, koncerty chóralne i symfoniczne. Jest siedzibą biskupów Archidiecezji Gdańskiej oraz skarbem europejskiego dziedzictwa kulturowego o ogromnym potencjale turystycznym, zwiedza ją rocznie około 1 200 000 do 1 500 000 turystów. W przypadku Katedry Oliwskiej zrealizowany został projekt unijny „Cysterskie dziedzictwo kulturowe – renowacja i konserwacja Katedry Oliwskiej w Gdańsku” objęty wsparciem w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013. Na etapie projektu postawiono sobie za cel wykonanie instalacji, możliwie najtańszej w eksploatacji, stabilnej temperaturowo, dyskretnie montowalnej, niewidocznej wewnątrz Archikatedry oraz dającej wyraźne odczucie komfortu cieplnego w przestrzeni ławek nawy głównej i Prezbiterium. Aby mogły zostać spełnione wszystkie postanowione założenia, w ramach modernizacji zamieniono stare, niesprawne ogrzewanie węglowe na pompy ciepła. Obecnie w Katedrze działa pompa ciepła typu solanka-woda o mocy 55,6 kW współpracująca z ogrzewaniem podłogowym. Dolnym źródłem ciepła jest 12 otworów wywierconych w gruncie na głębokość 100 m każdy. Ciepło jest rozprowadzane przez elementy grzewcze umieszczone w podłodze, pod ławkami, co praktycznie eliminuje niekorzystny wpływ strumienia gorącego powietrza na cenne zabytki we wnętrzu kościoła, przy zapewnieniu komfortu zgromadzonym na mszach i nabożeństwach wiernym.
Fig. Katedra Oliwska w Gdańsku, [źródło: Viessmann Sp. z o.o.]
Fig. Ogrzewanie podłogowe w zabytkowej Katedrze Oliwskiej w Gdańsku, [źródło: Viessmann sp. z o.o.]
Powyższe przykłady zastosowania instalacji ogrzewania bazujących na pompach ciepła pokazują, iż nadają się one nawet dla najbardziej wymagającego użytkownika. Urządzenie stosowane jest z powodzeniem nie tylko w domach jednorodzinnych. Należy zwrócić uwagę na wygodę obsługi instalacji, komfort jaki daje jego użytkowanie oraz stosunkowo niewielkie koszty eksploatacji, gdyż w większości parafii w Polsce ogrzewanie kościołów to jedna z największych pozycji w budżecie. Istotnym argumentem za stosowaniem pomp ciepła jest to że korzystają one w znacznej części z energii ze źródeł odnawialnych (w opisywanych przypadkach było to około 75% przekazywanego ciepła przez pompy ciepła). Co również jest bardzo ważne przyczyniają się one do radykalnego zmniejszenia niskiej lokalnej emisji pyłów zawieszonych. Koresponduje to mocno z niedawno udzielonym wsparciem inwestycji proekologicznych ze strony całego Kościoła Katolickiego, który jesienią 2015 roku przedstawiał w Watykanie jednoznaczne stanowisko, mówiąc o "potrzebie całkowitej dekarbonizacji gospodarek Świata przed 2050 rokiem". Apel ten miał na celu wsparcie międzynarodowego porozumienia państw w Paryżu (COP 21), które pozwoli zapewnić powstrzymanie ocieplania klimatu. Więcej przykładów obiektów referencyjnych w których z powodzeniem zastosowano pompy ciepła znajduje się na stronie internetowej Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła www.portpc.pl w zakładce Pompy ciepła/ Referencje.
Źródło: PORT PC
Szanowni PAŃSTWO |
Dziękujemy Wam za mijający Rok, wspólną pracę, inwestycje oraz wyzwania. Jesteśmy wdzięczni, iż pomogliście nam kolejny raz odnieść sukces i umocnić polską markę na rynku krajowym i zagranicznym. Z okazji nadchodzących Świąt życzymy, aby w Waszych domach, radość świętowania w towarzystwie bliskich dała siłę i wiarę na kolejny szczęśliwy rok. Wesołych Świąt i owocnego Nowego Roku życzy ASPOL-FV |
Już w kwietniu kolejna odsłona Międzynarodowych Targów Instalacyjnych INSTALACJE 2016. Podobnie jak dwa lata temu, również teraz jedną z imprez towarzyszących temu wydarzeniu będzie konferencja organizowana przez Polską Organizację Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC). Tym razem spotkanie będzie przebiegało pod hasłem „Bądźmy gotowi na zmiany” i jest kierowane przede wszystkim do instalatorów i projektantów systemów grzewczych jak też do wszystkich osób zainteresowanych tematyką pomp ciepła i budynków energooszczędnych.
Zainteresowanie uczestników konferencji z pewnością wzbudzi przegląd dostępnych w Polsce programów dofinansowań instalacji z pompami ciepła. Część spotkania będzie również poświęcona nowym warunkom technicznym WT 2017, których wejście w życie wprowadzi spore zmiany w podejściu do rozwiązań ogrzewania i przygotowania c.w.u. w nowych budynków. Zaostrzenie warunków technicznych od stycznia 2017 roku, w praktyce zachęci do stosowania pomp ciepła a zarazem uniemożliwi stosowanie kotłów węglowych w nowych budynkach jednorodzinnych. Konsekwencje tych zmian w pierwszej kolejności odczują architekci i projektanci takich obiektów oraz instalatorzy, którzy z odpowiednim wyprzedzeniem muszą się przygotować do nadchodzącej rzeczywistości.
Uczestnicy Konferencji PORT PC zostaną wprowadzeni w tematykę nadchodzących zmian w technice grzewczej. Podczas spotkania omówione zostaną praktyczne aspekty „Wytycznych Projektowania Wykonania i Odbioru Instalacji z Pompami Ciepła” dotyczących zapobiegania szkód w systemach grzewczych w których nośnikiem ciepła jest woda (cz. 4 i 5 Wytycznych PORT PC). Przedstawione zostaną poruszane w nich zagadnienia oraz znaczenie prawne (np. w odniesieniu do uzyskania świadczeń gwarancyjnych). W ramach pakietu konferencyjnego każda zarejestrowana na Konferencję PORT PC osoba otrzyma komplet tych Wytycznych.
Mając świadomość jak istotne znaczenie ma przygotowanie polskich instalatorów do realizacji wymagań wynikających z rozporządzeń i dyrektyw UE, podczas Konferencji PORT PC zostaną szczegółowo omówione skomplikowane przepisy etykietowania energetycznego systemów i urządzeń grzewczych. Mimo iż obowiązują one już od września br. wciąż budzą spore wątpliwości zwłaszcza w odniesieniu do pomp ciepła. Eksperci PORT PC odpowiedzą m.in. na pytanie jak prawidłowo korzystać z danych zawartych w kartach i etykietach produktów oraz zestawów.
Doświadczenie Konferencji PORT PC podczas ostatnich Targów INSTALACJE pokazało, że dużym zainteresowaniem cieszy się formuła, w której przewidziany jest czas na szeroką dyskusję. Organizatorzy konferencji wzięli to pod uwagę również tym razem, spotkanie to po części będzie więc miało charakter warsztatów. Konferencja PORT PC „Bądźmy gotowi na zmiany” odbędzie się w drugim dniu Targów INSTALACJE 26 kwietnia 2016 roku. Warto odpowiednio wcześniej zarezerwować sobie tę datę w kalendarzu. Rejestracja na Konferencję ruszy pod koniec stycznia.
Źródło: PORT PC
Europejski sektor energii odnawialnej optymistycznie przyjmuje opublikowane 18 listopada sprawozdanie Komisji Europejskiej na temat stanu unii energetycznej. Raport ponawia zobowiązanie Komisji do dekarbonizacji systemu energetycznego oraz wyznacza nowe cele dla przyszłego zarządzania unią energetyczną. KE mocno wspiera rozwój nowoczesnych wysokoefektywnych technologii takich jak pompy ciepła, które idealnie wpisują się w strategię unii energetycznej. Najnowsze wyniki badań naukowców z Instytutu Fraunhofera ISE pokazują, że pompy ciepła będą odgrywać istotną rolę w transformacji systemów energetycznych, która bez ich udziału byłaby trudna do osiągnięcia.
Unia energetyczna to jeden z najważniejszych projektów Komisji Europejskiej powołany do życia w pierwszej połowie bieżącego roku. Działania państw członkowskich w ramach unii związane są z obniżeniem emisyjności (kwestia wykorzystania energii odnawialnej), zapewnieniem bezpieczeństwa energetycznego, poprawą wyników w zakresie efektywności energetycznej, tworzeniem wewnętrznego rynku energii, a także z badaniami naukowymi, innowacjami i konkurencyjnością. Wymienione priorytetowe obszary działań są ze sobą ściśle powiązane. Powszechne stosowanie technologii pomp ciepła wpisuje się w każdy z nich.
Pompy ciepła wykorzystują energię z otoczenia (powietrze, woda, grunt). Udział energii odnawialnej wynosi od 60 do ponad 80%. Urządzenia te nie powodują żadnej niskiej emisji zanieczyszczeń w miejscu ich zastosowania, a ich emisyjność zależy tylko i wyłącznie od pochodzenia energii elektrycznej, którą wykorzystują. Dekarbonizacja wiąże się pośrednio ze zwiększeniem udziału energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł odnawialnych. Często używanym argumentem przeciw rozwojowi systemów OZE jest niestabilność produkcji energii elektrycznej w ciągu doby. Nowoczesne systemy energetyczne wymagają odpowiedniej optymalizacji, podejścia całościowego, w którym energia elektryczna jest trwale związana z produkcją ciepła i chłodu. W małej skali ze zjawiskiem takim mamy do czynienia w przypadku budynków energooszczędnych wyposażonych w mikroinstalacje OZE do produkcji energii elektrycznej. W obiektach takich pompy ciepła z powodzeniem wykorzystują nadwyżki energii elektrycznej wyprodukowanej w ciągu dnia (np. przez instalacje fotowoltaiczną) do chłodzenia lub ogrzewania pomieszczeń oraz do przygotowania c.w.u.. Często stosowane są również bufory wody grzewczej. Rozwój inteligentnych sieci elektroenergetycznych Smart Grid z pewnością przyczyni się do podobnej optymalizacji zysków i strat energii również w skali makro.
Zgodnie z zasadą unii energetycznej „Efektywność energetyczna przede wszystkim” coraz większy nacisk kładzie się na stopniowe zmniejszanie zapotrzebowania systemów energetycznych na energię. Bardziej zrównoważone systemy, umożliwią lepsze zarządzenie energią. Pompy ciepła należą do najbardziej efektywnych urządzeń do ogrzewania, chłodzenia i przygotowania ciepłej wody użytkowej przez co zwiększają efektywność energetyczną w sektorach mieszkalnym, komercyjnym i przemysłowym. Pompy ciepła osiągają najwyższe klasy energetyczne (A+, A++, A+++). Co więcej urządzenia te mogą również pełnić rolę magazynów energii, umożliwiając przepływ energii pomiędzy sieciami elektrycznymi i ciepłowniczymi. Istotny udział pomp ciepła w sektorze grzewczym może znacząco ograniczyć konieczność importowania paliw kopalnych z poza Europy, zwiększając tym samym poziom bezpieczeństwa energetycznego zarówno w skali całej unii energetycznej jak też poszczególnych krajów.
Do głównych obszarów działań unii energetycznej zaliczono również wspieranie badań i wzrost innowacyjności poprzez koordynację i finansowanie projektów we współpracy z sektorem prywatnym. Technologia pomp ciepła jest zróżnicowana, niemal każda jej gałąź jest wciąż rozwijana i wszystko wskazuje na to, że w dziedzinie badań nad ich rozwojem nie powiedziano jeszcze ostatniego słowa.
W ramach unii energetycznej planowane jest również stworzenie w pełni zintegrowanego, wewnętrznego rynku energii poprzez umożliwienie jej swobodnego przepływu pomiędzy krajami członkowskimi. W tym celu konieczna będzie eliminacja przeszkód technicznych i prawnych. Unia energetyczna ma stanowić pewnego rodzaju parasol ochronny dla krajów, które do niej przystąpiły. Wiele wskazuje na to, że stopień bezpieczeństwa będzie uzależniony od przygotowania technologicznego państwowych systemów energetycznych. Już dzisiaj w każdym z państw członkowskich potrzebna jest ocena potencjału technologii wchodzących w skład systemu energetycznego i wsparcie najlepszych spośród nich. Może warto więc przekierować subwencje dla nieefektywnych rozwiązań pozbawionych przyszłości, na rozwój produkcji i wdrażanie nowoczesnych technologii, takich jak pompy ciepła. Opublikowane na początku listopada opracowanie naukowców z Instytutu Fraunhofera na temat kosztów związanych z transformacją niemieckiego systemu energetycznego pokazało, że w optymalnym scenariuszu rozwoju energetyki elektryczne pompy ciepła należą do dominujących urządzeń służących do zaopatrzenia budynków w ciepło (80% urządzeń grzewczych w 2050r.). Warto przypomnieć, że prognozy rozwoju poszczególnych technologii we wspomnianym opracowaniu były związane zarówno ze spełnieniem założonych celów redukcji emisji CO2 jak również z optymalizacją kosztów Energiewende.
Źródło: PORT PC, EUROPEAN COMMISSION
Pragniemy poinformować, iż dnia 6 grudnia 2015 r. w Stadzie Ogierów w Łącku odbyły się Halowe Zawody Towarzyskie w skokach przez przeszkody organizowane przez Klub Jeździecki Łąck przy Stadzie Ogierów w Łącku. W imprezie udział wzięła zawodniczka reprezentująca barwy ASPOL-FV : Julianna Grommunt.
Osiedle w Wiedniu ogrzewane instalacją hybrydową łączącą pompy ciepła z kolektorami słonecznymi
Nowopowstałe osiedla mieszkaniowe w całej Europie z reguły zasilane są ciepłem sieciowym. Szybkie tempo rozrostu miast na tereny oddalone od węzłów ciepłowniczych wymusza na inwestorach poszukiwanie innych rozwiązań. Obecnie coraz większą uwagę kieruje się na hybrydowe rozwiązania grzewcze, w których ciepło pozyskiwane jest z odnawialnych źródeł energii. Systemy takie działają dzięki połączeniu pomp ciepła z instalacją kolektorów słonecznych i magazynem ciepła. Dobrym przykładem obrazującym to zjawisko jest budowane na terenie dawnej cementowni w Waldmὒhle Rodaun (dzielnica Wiednia) osiedle mieszkaniowe.
Nowe osiedle składające się z 445 mieszkań zlokalizowane jest na obrzeżach miasta. Wykorzystanie ciepła sieciowego jest niemożliwe ponieważ tereny te znajdują się na szczycie wzniesienia. Projektanci stanęli więc przed wyzwaniem zaprojektowania autonomicznego źródła ciepła, które pokryje zapotrzebowanie na ciepło oraz ciepłą wodę użytkową dla całego osiedla (2,444 MWh/rocznie).
[Fot. Waldmühle Rodaun Betreuungsgesellschaft mbH]
Zdecydowano się na połączenie trzech źródeł ciepła z pośród których kluczową rolę odgrywają urządzenia grzewcze wykorzystujące odnawialne źródła energii. Zaprojektowany system będzie działał na zasadzie sezonowego magazynu ciepła. W jego skład wchodzą kolektory słoneczne o łącznej powierzchni pola kolektorowego 1 500m2, podziemny zbiornik o pojemności 55m3 magazynujący wodę podgrzaną przez kolektory słoneczne oraz pompy ciepła. W zależności od parametrów temperaturowych na wyjściu z kolektorów słonecznych ciepło przekazywane jest do zbiornika magazynującego wodę (max. 35ᵒC) lub bezpośrednio do zbiornika buforowego mikrosieci w budynkach (min. 62ᵒC). Zaprojektowano trzy ciepłownie, z których każda wyposażona jest w pompę ciepła. Pompy ciepła odbierają ciepło z podziemnego zbiornika, w którym temperatura wody nie przekracza 35ᵒC. Temperatura wody trafiającej z pompy ciepła do mikrosieci w budynkach wynosi 62ᵒC. Trzecim źródłem ciepła jest kocioł gazowy, który załącza się w momencie gdy kolektory słoneczne są niewystarczające dla osiągnięcia odpowiedniej temperatury wody w zbiorniku magazynującym. Kocioł gazowy podgrzewa wówczas wodę w zbiorniku do temperatury wymaganej dla dolnego źródła zastosowanych pomp ciepła. W ten sposób połowa zapotrzebowania na ciepło jest pokrywana przez odnawialne źródła energii.
Rys. Planowany udział kolektorów słonecznych, pomp ciepła i kotła gazowego w pokryciu całkowitego zapotrzebowania na ciepło i c.w.u. [źródło: Energiecomfort]
Pierwsi lokatorzy pojawią się w mieszkaniach dopiero za rok, jednak system ciepłowniczy posłuży już wcześniej do osuszania i ogrzewania pomieszczeń na etapie prac wykończeniowych zimą. Inwestor otrzymał 40% dotację rządu austriackiego na instalację kolektorów słonecznych, dzięki czemu rozwiązanie to okazało się być konkurencyjne z ogrzewaniem gazowym.
Sezonowe magazyny ciepła wciąż należą w Europie do rzadkości. Warto przypomnieć, że podobny magazyn ciepła powstał również w Polsce. Jest zlokalizowany na terenie Mazowieckiego Centrum Psychiatrii „Drewnica” w Ząbkach k. Warszawy. Różnica pomiędzy rozwiązaniami z Polski i Austrii polega na posadowieniu zbiornika magazynującego podgrzaną przez kolektory słoneczne wodę. Zbiornik w Ząbkach k. Warszawy znajduje się na powierzchni terenu. Postęp technologiczny i polityka energetyczna uwzględniająca znaczenie efektywności energetycznej z pewnością przyczynią się do popularyzacji takich rozwiązań.
Źródło: PORT PC